Công ty TNHH đầu tư phát triển xây dựng và thương mại TASECO.
Công ty TNHH đầu tư phát triển xây dựng và thương mại TASECO Việt Nam.
Các lĩnh vực như cơ điện, điều hòa, cấp thoát nước, phòng cháy chữa cháy,.. .
Xem thêm các dự án tại trang web.
click xuống dưới để xem thêm.
Đây là một trang web chia sẻ kiến thức về thiết kế và thi công cơ điện trong công trình. Bao gồm các hệ thống Điện động lực, Điện nhẹ, Cấp thoát nước, Điều hòa, Thông gió, Phòng cháy chữa cháy trong công trình.
- Mức độ tiếng ồn được đo bằng decibel (dB). Bảng dưới đây là một số ví dụ tiêu biểu:
- Khi truyền tải giọng nói hoặc nhạc qua loa, phải truyền tải với mức độ cao hơn mức độ tiếng ồn xung quanh. Để truyền tiếng, cần 5 – 10dB lớn hơn mức tiếng ồn, nhạc nên là 3 – 6dB, nhạc biểu diễn 15 – 20dB lớn hơn mức ồn.
- Cường độ âm thanh SPL (dB) là chỉ số biểu hiện mức độ âm thanh từ Loa. Cường độ âm thanh tăng khi điện vào Loa tăng và giảm khi khoảng cách từ Loa tăng. Mối quan hệ này được biểu hiện bằng công thức sau:
SPL = SPL (1W/1m) – SPL (suy giảm do khoảng cách) + SPL (tăng do công suất vào loa)
- Cường độ âm thanh (1W/1m) là chỉ cường độ âm thanh ở nơi cách Loa 1m khi Loa có điện vào là 1W. Chỉ số này để phản ánh hiệu quả so sánh giữa các Loa, xem trong catalog của thiết bị Loa.
- Giảm cường độ âm thanh do khoảng cách được xác định bằng công thức:
Độ giảm cường độ âm = 20 x logD (dB)
Trong đó: D khoảng cách so với Loa (m)
- Tăng cường độ âm thanh do điện áp vào được xác định bằng công thức:
Độ tăng cường độ âm = 10 x logW (dB)
Trong đó: W điện vào (W)
- Ví dụ: Cường độ âm thanh của Loa kiểu TC-154SM là 112dB. Cường độ âm thanh của Loa này ở khoảng cách 10m và điện vào Loa là 10W được tính theo hai bảng trên:
SPL = 112dB – 20dB (10m) + 10dB (10W) = 102dB
Các khu vực văn phòng làm việc thường có trần giả nên loại Loa gắn trần thường được sử dụng. Góc phát của Loa được thiết kế ở khoảng giữa 90o và 120o. Khoảng cách giữa các Loa càng nhỏ thì chất lượng âm thanh càng tốt và tiếng càng to .
- Cách bố trí Loa
- Vùng phủ thanh của Loa
- Đối với văn phòng không sử dụng chức năng phát nhạc nền, các Loa cần được bố trí cách nhau từ 9m đến 12m. Vùng phủ thanh của Loa khoảng từ 81m2 đến 144m2.
- Ví dụ cách bố trí Loa cho văn phòng làm việc có kích thươc 30m x 20m có trần cao 3m, vậy cần phải bố trí khoảng 6 Loa như hình bên dưới.
- Nhà máy với cường độ tiếng ồn cao nên thường được sử dụng Loa nén (còi), loại Loa có thể phát ra cường độ âm thanh cao.
- Nếu biết rõ vị trí làm việc của nhân viên trong nhà máy thì Loa nên được bố trí thích hợp phục vụ cho khu vực đó. Nếu không biết rõ hoặc không có sự phân biệt về vị trí làm việc thì Loa được bố trí theo khoảng cách bề mặt sàn.
- Sau đây là ví dụ ở một xưởng có kích thước 40m x 90m với cường độ tiếng ồn là 85dB. Ta chọn loại Loa nén SC-615M (hãng Toa) có công suất là 15W, cường độ âm 112dB (1 W, 1 m tại 500 Hz tới 2.5 kHz mức đỉnh). Nếu bố trí Loa dọc hai bên chiều dài của xưởng thì ta cần xác định cường độ âm thanh tại điểm cách Loa 20m với điện vào Loa là 15W như sau:
112dB (1W/1m) – 26dB (20m) + 11.8dB (15W) = 97.8 dB
Đây là cường độ âm thanh có hiệu quả để truyền tiếng, lớn hơn 10dB so với mức độ ồn xung quanh nhà xưởng.
Các Loa cách nhau từ 20m đến 30m và chỉ cần 6 Loa có thể phủ cả vùng. Cường độ âm thanh gần các Loa khá cao vì vậy cần lắp đặt Loa ở cao độ lớn hơn 4m.
- Để nối Loa, sử dụng dây bọc cách điện vynyl (PVC) 600V có tiết diện dây là 1.0mm2 đến 2.5mm2 (AWG 17 đến AWG 14).
- Bộ tăng âm thường có ngõ ra loa trở kháng thấp (ví dụ như 4Ω, 8Ω, 16Ω, . . .) và ngõ ra trở kháng cao (ví dụ 70V, 100V, . . .). Ngõ ra trở kháng thấp thường được sử dụng khi có ít loa (từ 1 đến 4 loa) và khoảng cách giữa bộ tăng âm tới loa ngắn (khoảng 10m). Ngõ ra trở kháng cao sử dụng với nhiều loa và khoảng cách lớn.
- Loa trở kháng thấp: không sử dụng biến áp nên chất lượng âm thanh tốt hơn loa trở kháng cao, giá thảnh rẻ hơn, nhưng khoảng cách từ loa tới tăng âm chỉ nên dưới 50m. Và hay sử dụng trong Pro-sound (âm thanh hội trường, biểu diễn, nơi dây dẫn tốt hơn, và công suất tăng âm loa lớn, . . .)
- Loa trở kháng cao: Do sử dụng biến áp nên khoảng cách từ loa tới tăng âm có thể lên tới 1km. Thích hợp trong các ứng dụng thông báo, phát nhạc nền, âm thanh di tản trong toà nhà, nhà xưởng, khách sạn, trung tâm thương mại, nhà máy, khu công nghiệp, . . .
- Đối với hệ thống PA truyền thanh, để tránh việc đấu nối sai và hiệu quả truyền âm thì nên sử dụng loa trở kháng cao.
- Cần thiết phải thiết kế sao cho tổng trở kháng vào của loa lớn hơn trở kháng ra của bộ tăng âm. Khi tổng trở kháng loa thấp hơn trở kháng ra của bộ tăng âm sẽ dẫn đến kết quả hoạt động không ổn định và bộ tăng âm hoạt động sai chức năng.
- Khoảng cách nối giữa bộ tăng âm và loa nên nhỏ hơn 10m. Nếu khoảng cách lớn hơn, công suất ra từ bộ tăng âm sẽ làm nóng dây dẫn và không thể cung cấp công suất cần thiết cho loa.
- Trong hệ thống truyền thanh công cộng, để bao phủ một diện tích rộng nên khoảng cách nối dây lơn. Vì vậy người ta phải dùng kết nối nối kiểu trở kháng cao. Trong đó tất cả các loa (có biến áp) sẽ được mắc song song và tránh sử dụng những loa này với loa không có biến áp.
- Ở kiểu kết nối trở kháng cao, khi bạn còn mắc các loa song song, nó sẽ rất hữu hiệu khi thiết kế sao cho tổng công suất đầu vào loa nhỏ hơn công suất đầu ra tăng âm. Điều này sẽ giúp loại bỏ tính toán trở kháng phức tạp.
- Thậm chí khi kết nối loa với các đầu vào khác sẽ chẳng có vấn đề gì nếu giữ tổng công suất loa nhỏ hơn mức ra tăng âm.
Hệ thống loa thông báo là một trong những hệ thống được áp dụng cho nhà xưởng, văn phòng, xã phương,… tuy nhiên để có một cái nhìn rõ nét nhất về hệ thống âm thanh thông báo thì ngay sau đây hãy cùng Công ty Taseco tìm hiểu về hệ thống này.
1. Sơ đồ hệ thống loa thông báo
- Hệ thống loa thông báo được sử dụng cho nhà máy, tòa nhà văn phòng, tòa nhà chung cư, sân bay, nhà ga, bến xe, siêu thị, cửa hàng, bệnh viện, trung tâm y tế, trung tâm thương mại, các khu phức hợp, . . .
- Hệ thống sẽ phát thanh thông báo tới các khu vực, phát nhạc nền, nhạc chương trình, thông báo khẩn cấp trong trường hợp có sự cố, . . .
2. Bộ tăng âm (Amply) công suất
- Công suất tăng âm: Là công suất tối đa tăng âm có thể kéo được, ở đây hiểu đơn giản đó là sức kéo của tăng âm
- Có các loại công suất: 30W, 60W, 120W, 240W, 360W, 480W
- Công suất Loa: Là công suất phát của loa
- Tổng công suất loa phải nhỏ hơn hoặc bằng tổng công suất tăng âm
- Loa trở kháng cao (có biến áp): Loa có ghi phía sau là 100V/70V, Phù hợp với nơi có khoảng cách từ loa tới tăng âm từ 50m trở lên
- Loa trở kháng thấp (không biến áp): Mặt sau loa ghi 8ohm, phù hợp với nơi có khoảng cách nhỏ hơn 50m
* Lưu ý khi sử dụng tăng âm
- Trước khi bật tăng âm phải vặn các núm volume “Master” về mức nhỏ nhất - tăng dần Volume Master về mức nghe hàng ngày. Nên đánh dấu trên bên cạnh núm điều chỉnh để dễ nhớ - Bật nguồn
- Trước khi tắt tăng âm phải vặn các núm volume “Master” về mức Nhỏ nhất - Tắt nguồn
- Trong khi tăng âm đang chạy nếu rút giắc cắm MIC hoặc cắm Laptop, Điện thoại đang kết nối với tăng âm: Yêu cầu vặn núm chỉnh âm lượng ngõ vào về mức nhỏ nhất trước khi rút -Nếu muốn cắm thêm MIC, hoặc kết nối laptop, điện thoại: Yêu cầu vặn núm chỉnh âm lượng ngõ vào về mức nhỏ nhất trước khi cắm, và sau khi cắm tăng dần âm lượng đến đủ nghe.
3. Bộ lựa chọn vùng loa (Speaker Selector)
- Bộ lựa chọn vùng loa được dùng khi bạn cần chia công suất của 1 tăng âm cho nhiều zones, trong đó có nhu cầu tại một thời điểm muốn thông báo 1 hay nhiều zones trong nhóm đó và các zones còn lại không thông báo. Do đo ngoài việc chia công suất của tăng âm ra nhiều zones, bộ lựa chọn vùng loa còn có các chân vào điều khiển chọn vùng loa.
- Thiết bị có chức năng chọn vùng loa cần thông báo, và ngắt vùng loa mà không cần thông báo
- Sử dụng khi chúng ta có nhiều vùng loa, nhưng chỉ dùng 1 tăng âm. Ví dụ như bạn có 3 khu vực, mỗi khu vực chỉ 100W, chúng ta có thể mua 1 tăng âm 480W sử dụng chung cho 3 vùng này mà không cần phải mua 3 tăng âm 120W cho mỗi vùng.
4. Chiết áp (Attenuator) - tham khảo hãng TOA
a) Chiết áp 2 dây: Đơn giản là từ tủ Rack tới chiết áp chỉ có 2 dây. (HOT + COM).
- Tác dụng: Điều chỉnh âm lượng từ tăng âm trước khi tới loa.
- Nhược điểm: Không có chức năng Override - nghĩa là nếu ta tắt loa (ngắt kết nối tại chiết áp) thì loa sẽ không có chức năng thông báo khi có sự cố cháy.
b) Chiết áp 3 dây: Từ tủ Rack tới chiết áp có 3 dây (HOT, COM, R)
- Tác dụng: Điều chỉnh âm lượng và override khi có cháy (Bình thường tắt loa, nhưng khi có sự cố cháy sẽ tự động bỏ qua chế độ chỉnh âm lượng và phát ở mức cao nhất).
- Ưu điểm: Mỗi line loa sẽ có đường R riêng nên phù hợp báo cháy theo vùng, nhóm vùng
- Nhược điểm: Dây nối R phải có thông số và kích thước như dây HOT và COM nên tăng chi phí về dây dẫn lên.
c) Chiết áp 4 dây: Từ tủ Rack tới chiết áp có 4 dây (HOT, COM, 24V DC)
- Tác dụng: Như chiết áp 3 dây
- Ưu điểm: Không có đường R, mà chiết áp 4 dây sử dụng nguồn 24V DC mở rơ-le cho việc đoản mạch ngõ vào HOT, nên chỉ cần 1 nguồn 24V DC có thể sử dụng cho mọi chiết áp. Dây này kích thước cũng vừa phải, có thể là 2x0.75mm2 và đi khắp các khu vực có chiết áp.
- Nhược điểm: Do dùng chung nguồn 24V DC nên thích hợp với hệ PA báo cháy toàn vùng, hoặc nhóm vùng ít.
d) Tham khảo các model chiết áp phổ biến của TOA
- AT-063AP : Chiết áp 6W, loại 2, 3 dây
- AT-303AP : Chiết áp 30W, loại 2, 3 dây
- AT-603AP : Chiết áp 60W, loại 2, 3 dây
- AT-4012 : Chiết áp 12W, loại 2, 3, 4 dây
- AT-4030 : Chiết áp 30W, loại 2, 3, 4 dây
- AT-4060 : Chiết áp 60W, loại 2, 3, 4 dây
- AT-4120 : Chiết áp 120W, loại 2, 3, 4 dây
- AT-4200 : Chiết áp 240W, loại 2, 3, 4 dây
e) Lưu ý khi thiết kế
- Không thiết kế công suất loa sau chiết áp lớn hơn công suất chịu tải của của chiết áp.
- Sử dụng đủ dây: Chiết áp 3 dây thì 3 dây cùng cỡ, chiết áp 4 dây thì cần 1 dây nguồn nuôi cho toàn bộ chiết áp và hệ thống chuyển mạch
- Cách đấu nối chiết áp 2 dây
- Cách đấu nối chiết áp 3 dây
- Cách đấu nối chiết áp 4 dây
f) Lưu ý các lỗi thường gặp khi đấu nối chiết áp
- Không điều chỉnh được âm lượng: Xem lại chân HOT, COM đã đấu đúng chưa
- Chiết áp trạng thái tắt (Off) nhưng khi có cháy không phát: Tính năng tự động bật chỉ có ở chiết áp đấu kiểu 3 dây (Xem chân R và COM có tiếng chưa) và 4 dây (xem nguồn 24V đã có chưa).
5. Loa thông báo (Speaker)
a) Loa âm trần 6W/3W
- Loa âm trần 6W/3W có tai gắn, có thể gắn trực tiếp lên mặt trần. Công suất loa dễ dàng thay đổi thông qua vị trí nối dây trên loa. Sử dụng trong âm thanh thông báo di tản trong toà nhà, văn phòng, Trường học
- Loa có móc treo đàn hồi giúp dễ dàng gắn loa lên trần nhà. Thiết kế khung loa mỏng cho phép thiết bị dễ dàng kết hợp hài hòa với thiết kế nội thất bên trong phòng. Trở kháng đầu vào có thể dễ dàng điều chỉnh bằng cách thay đổi vị trí kết nối trên biến áp loa.
b) Loa hộp 6W/3W treo tường
- Thiết kế đơn giản, gọn nhẹ, âm thanh tiêu chuẩn, tiết kiệm chi phí. Sử dụng nhiều tại cầu thang, hành lang... nơi không lắp được loa gắn trần trong hệ thống âm thanh thông báo, di tản.
c) Loa hộp 30W treo tường
- Dòng loa hộp phát đủ dải tần công suất phát tới 30W, chuyên sử dụng trong lớp học, trung tâm thương mại, shop... nơi cần phát bản tin khuyến mại, quảng cáo hoặc giảng dậy cần chất lượng âm thanh tốt hơn.
- Loa có kích thước nhỏ gọn, phản xạ âm bass theo 2 chiều với dải tần số rộng thích hợp cho thông báo và phát nhạc nền. Loa có thể sử dụng được cả hai loại trở kháng cao và trở kháng thấp. Đây là loại loa chống thấm nước, có thể được lắp đặt ở khu vực ngoài trời có mái che, nơi mà loa không bị tiếp xúc trực tiếp với nước mưa.
d) Loa nén 10W/15W
- Dòng loa nén phổ biến nhất trong các ứng dụng âm thanh thông báo, di tản. Thường được lắp đặt tại các
khu vực mà độ ồn cao hoặc ngoài trời như: tầng hầm, bãi gửi xe ô tô, công viên, nhà xưởng, ...
- Loa nén công suất được thiết kế nhỏ gọn, chất lượng âm thanh cao, sử dụng trong hệ thống âm thanh công cộng. Với các thành phần bên ngoài loa được sơn tĩnh điện, tai gắn và ốc vít được làm bằng thép không gỉ đảm bảo loa chống lại tác động của thời tiết.
Xem thêm :
Thiết Kế Hệ Thống Loa Thông Báo _ Phần 2: Tính Toán Công Suất Và Bố Trí Loa (Tại Đây).
Thiết Kế Hệ Thống Loa Thông Báo _ Phần 3: Một Số Thiết Kế Tham Khảo (Tại Đây).
Nếu bạn có thắc mắc gì liên quan đến bài viết này xin hãy liên hệ tới chúng tôi. Công ty Taseco rất mong có được sự góp ý và chia sẻ từ các bạn.